Wrocław to czwarte pod względem liczby ludności miasto w Polsce. Corocznie przyjeżdżają tu dziesiątki tysięcy osób różnych narodowości. Podejmują pracę oraz naukę często nie posługując się językiem polskim. Brak znajomości języka może stanowić dla nich barierę w wielu aspektach życia codziennego.
Wielu obcokrajowców przebywających we Wrocławiu nie stać na korzystanie z płatnych lekcji języka polskiego oferowanych m.in. przez szkoły językowe. Wyzwaniem dla Miasta stało się zorganizowanie bezpłatnej nauki języka polskiego dla kilkuset osób rocznie. Innowacyjną odpowiedzią na te potrzeby jest uruchomienie w 2016 roku programu „Wrocław na językach świata”. W ramach programu mieszkańcy Wrocławia jako wolontariusze uczą obcokrajowców języka polskiego.
Realizatorem programu jest Wrocławskie Centrum Integracji (WCI) – jednostka samorządowa znajdująca się w strukturze Urzędu Miejskiego Wrocławia, z 19-letnim doświadczeniem m.in. w realizacji projektów, szkoleń oraz działań na rzecz integracji społecznej i zawodowej mieszkańców Wrocławia (w tym również osób z doświadczeniem migranckim lub uchodźczym).
Wrocławskie Centrum Integracji stworzyło niniejszą platformę internetową, za pomocą której mieszkańcy Wrocławia mogą zgłosić się jako wolontariusze chcący uczyć języka polskiego, natomiast obcokrajowcy mogą aplikować jako „uczniowie” chcący skorzystać z pomocy wolontariusza w nauce języka polskiego.
Spotkania językowe odbywają się w tandemach lub większych grupach (w zależności od preferencji wolontariusza oraz „ucznia”) w formie stacjonarnej lub online. Od mieszkańców Wrocławia pomagających w nauce języka polskiego nie wymaga się doświadczenia w nauczaniu. Dla wolontariuszy organizowane są cyklicznie bezpłatne szkolenia z metodyki nauczania języka polskiego jako obcego prowadzone przez doświadczonych lektorów. W siedzibie Wrocławskiego Centrum Integracji utworzono biblioteczkę materiałów edukacyjnych do nauczania języka polskiego jako obcego, z której wolontariusze mogą wypożyczyć podręczniki, ćwiczenia, fiszki i gry planszowe. Oprócz szkoleń organizowane są spotkania integracyjne jak np. planszówki, mikołajki, gry miejskie, różnego rodzaju warsztaty, koncerty, itp., które są okazją do wzajemnego poznawania się.
W wysoko oceniany program, niezbędny dla potrzeb lokalnej społeczności, zaangażowały się podmioty publiczne, niepubliczne i prywatne. Podmioty te (partnerzy) udostępniają bezpłatnie ok. 70 miejsc (link otwiera się na nowej karcie), w których spotykają się tandemy i grupy językowe. Miejscami nauki są m.in. restauracje, kawiarnie, siedziby organizacji pozarządowych, lokale udostępniane przez uczelnie wyższe, kościoły, związki wyznaniowe oraz przez biznes i samorząd. Partnerem strategicznym jest Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Różewicza, która udostępnia 15 filii dla tandemów i grup językowych.
Od września 2016 roku (rozpoczęcie realizacji programu) do końca I półrocza 2024 roku zgłoszenia przysłało ok. 5400 obcokrajowców z ponad 100 krajów świata oraz ponad 1500 mieszkańców Wrocławia-wolontariuszy. Tandemy i grupy językowe spotkały się ok. 25 000 razy poświęcając na naukę ok. 38 000 godzin. W wolontariat zaangażowani są również byli „uczniowie”, którzy poznali język polski w stopniu umożliwiającym im pomoc w nauce innym obcokrajowcom. Wielu wolontariuszy to pracownicy wrocławskich urzędów czy uczelni wyższych.
O możliwościach włączenia się do udziału w programie „Wrocław na językach świata” informują media społecznościowe, plakaty, ulotki, spoty radiowe i telewizyjne. Wrocławskie Centrum Integracji organizuje spotkania lub bierze udział w spotkaniach, podczas których prezentowane są założenia programu.
Inicjatywa samorządu w formie programu „Wrocław na językach świata” spotyka się z wysoką oceną mieszkańców Wrocławia z uwagi na jej potrzebę, niskie koszty finansowe, szeroki zasięg, budowanie wizerunku wrocławian jako społeczności otwartej na „przybyszów”.
„Wrocław na językach świata” to także szansa na poznawanie języków obcych (np. na zasadzie wymiany językowej), kultur i tradycji, nawiązywanie nowych ciekawych znajomości, wspólne spędzanie czasu.
Obcokrajowcy korzystający z bezpłatnej nauki języka polskiego w ramach programu „Wrocław na językach świata” podkreślają fakt, że wrocławianie są gościnni, otwarci na osoby z innych kultur i wyznań. Doceniają to, że wrocławianie poświęcają swój czas by przygotować się i uczyć języka polskiego. Buduje to wzajemne zaufanie. Atutem programu jest częsty bliski kontakt i wzajemna możliwość poznania siebie i swoich potrzeb. Początkowe relacje „nauczyciel-uczeń” przeobrażają się często w trwałe przyjaźnie. Wrocławianie, ngo i biznes wspólnie z samorządem realizują program potrzebny dla lokalnej społeczności. Obcokrajowcy pogłębiają swoje zaufanie do lokalnej społeczności.
W programie uczestniczą dorośli mieszkańcy Wrocławia bez względu na wiek, płeć, pochodzenie, wyznanie czy orientację seksualną. Program wyrównuje szanse obcokrajowcom – mieszkańcom Wrocławia, zgłaszającym potrzebę posługiwania się językiem polskim, a głównie osobom, którym brak środków na opłacenie lekcji języka polskiego utrudnia naukę i pracę. Udział w programie ułatwia poznanie Wrocławia i jego mieszkańców. Spotkania z wolontariuszami pozwalają na przełamanie barier językowych, kulturowych i religijnych. Uczniowie-obcokrajowcy skorzystali z wielu tysięcy godzin nauki języka polskiego, co pozwoliło im lepiej funkcjonować w sferze zawodowej i w szkole/na uczelni. Awansują i lepiej zarabiają. Korzystają z dostępu do kultury i uczestniczą w życiu społecznym i gospodarczym, przyczyniając się do rozwoju miasta.
Program „Wrocław na językach świata” jest finalistą międzynarodowego konkursu „Innowacje w Polityce 2019” (nominacja w kategorii „społeczność lokalna”) (link otwiera się na nowej karcie).
W styczniu 2020 r. program został zaprezentowany w Paryżu na międzynarodowym forum wysokiego szczebla ds. migracji i integracji zorganizowanym przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Prezentacja cieszyła się wielkim uznaniem m.in. ze strony ambasadora Polski oraz europejskich mediów i organizacji.
W 2024 r. program „Wrocław na językach świata” został wskazany przez Komisję Europejską jako przykład dobrych praktyk w Unii Europejskiej w zakresie integracji migrantów (link otwiera się na nowej karcie).
- Wolontariat w programie – krok po kroku (link otwiera się na nowej karcie)
- Filmik o programie udostępniony przez Prezydenta Wrocławia (link otwiera się na nowej karcie)
- Filmik promujący program (2024) (link otwiera się na nowej karcie)
- Broszura informacyjna o programie (link otwiera się na nowej karcie)
Kontakt
tel. 504 799 356
e-mail: kontakt@wnjs.pl